കാലിഫോർണിയയിലെ പിട്സര്‍ (Pitzer) സര്വ്വവകലാശാലയിലെ സോഷ്യോളജി വിഭാഗം അധ്യാപകനാണ് പ്രൊഫ: ഫില്‍ സുക്കർമാൻ (Phil Zuckerman). അദ്ദേഹം ഇന്ന് ലോകത്തിലെ അറിയപ്പെടുന്ന എഴുത്തുകാരനും പ്രഭാഷകനും കൂടിയാണ്. സോഷ്യോളജിയില്‍ ബിരുദ – ബിരുദാനന്തരങ്ങളും ഡോക്ടറേറ്റുമുള്ള സുക്കര്മാന് മതേതരസമൂഹങ്ങളിലെ മനുഷ്യജീവിതങ്ങള്‍ എന്നും പഠനവിഷയമാണ്; ഈ വിഷയത്തിലുള്ള താല്പര്യവും അധ്വാനവും ട്രിനിറ്റി കോളേജില്‍ ആദ്യമായി മതേതരസമൂഹത്തെ ഒരു പ്രത്യേകപാഠ്യവിഷയമാക്കി ഒരു കോഴ്‌സ് (Institute for the Study of Secularism in Society and Culture) തുടങ്ങുന്നതിന് അദ്ദേഹത്തെ സഹായിച്ചു. അതിനു പ്രചോദനമായതാകട്ടെ ഡെന്മാർക്ക്, സ്വീഡന്‍ പോലെയുള്ള സ്കാന്ഡ നേവിയൻ  രാജ്യങ്ങളിലെ മതേതരസമൂഹങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഗവേഷണഫലങ്ങളും നിരീക്ഷണങ്ങളും. 2005-06 വര്ഷേങ്ങളില്‍ സ്വീഡനിലും ഡന്മാര്ക്കിസലും പതിന്നാല് മാസങ്ങള്‍ താമസിച്ച തൻ്റെ അനുഭവങ്ങള്‍ സുക്കര്മാന്‍ വര്ണ്ണിലച്ചപ്പോള്‍ ലോകം അത് കൌതുകത്തോടെ കേട്ടിരുന്നു. ഏതാണ്ട് നൂറ്റിയമ്പതോളം ഡച്ച്/സ്വീഡന്‍ പൌരന്മാരുമായുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഇടപെടലുകളും അഭിമുഖങ്ങളും കോർത്തിണക്കിയ ദൈവരഹിതസമൂഹം (Society without God-Published on 2008) എന്ന പുസ്തകം സുക്കർമാനെ വളരെയധികം പ്രശസ്തനാക്കി. Fore Word Magazine ന്റെ് silver book of the year award നേടിയ ഈ കൃതി ‘ബെസ്റ്റ്സെല്ലര്‍’ പട്ടികയിലാണ്;

Society without Godമത ഭീകരതകൾ കണ്ട് പൊറുതി മുട്ടുന്ന ലോകത്ത് മത സമൂഹങ്ങളിലെയും മതേതര സമൂഹങ്ങളിലെയും ജീവിതങ്ങളെ ക്കുറിച്ചുള്ള താരതമ്യ പഠനങ്ങള്‍ എത്രയോ പ്രസക്തമാണ്. ഈ പുസ്തകത്തിന്റെ പ്രസക്തിയാകട്ടെ ആ മേഖലയ്ക്കുള്ള മഹത്തായൊരു സംഭാവന എന്ന നിലയ്ക്ക് മാത്രമല്ല, മതേതര സമൂഹങ്ങളിലെ ജനങ്ങളുടെ ഉയർന്ന ജീവിത നിലവാരവും  കുറ്റകൃത്യങ്ങളിലെ തുലോം തുച്ഛമായ കണക്കും ആരുടേയും കണ്ണു തുറപ്പിക്കേണ്ടതാണ്. മത കഥാ പുസ്തകങ്ങളില്‍ വീണു കിടന്ന് ജീവിതത്തെ യാന്ത്രികവും നിരർത്ഥകവുമാക്കുന്നവര്‍ തങ്ങളുടെ കണ്ണുകൾക്ക് മുന്നിൽ ഒരു  സമൂഹം  എങ്ങനെ ആനന്ദത്തോടെ -ആഘോഷത്തോടെ – ആരോഗ്യത്തോടെ ജീവിക്കുന്നു എന്നത് പഠിക്കേണ്ട വിഷയം തന്നെ .

ധാർമ്മികതയുടെ മൊത്ത വിതരണക്കാരായ മത പൌരോഹിത്യങ്ങള്‍ അടക്കിഭരിക്കുന്ന സമൂഹങ്ങളാകട്ടെ അത്രമാത്രം അക്രമോത്സുകവും അടിച്ചർത്തപ്പെട്ടവരുമാണ്. സ്കാൻഡനേവിയൻ രാജ്യളിലേക്ക് ഒരു നിമിഷം നോക്കാന്‍ നാം തയ്യാറാകേണ്ടതുണ്ട്; വിദ്യാലയങ്ങള്‍, രാഷ്ട്രീയം, മാധ്യമങ്ങള്‍ തുടങ്ങി ഒരു സമൂഹത്തിന്റെത ഗതിനിര്ണ്ണാദയക കേന്ദ്രങ്ങളിലെല്ലാം ദൈവരഹിതമസ്തിഷ്കങ്ങള്‍ എത്രമാത്രം പുരോഗമനപരമായും ക്രിയാത്മകമായും പ്രവർത്തിക്കുന്നു എന്നതും മതാതിഷ്ഠിതസമൂഹങ്ങളിലെ അഴുക്കുചാലുകളില്‍ മേല്‍ പറഞ്ഞവ പ്രവർത്തിക്കുന്നതും മനസിലാക്കുക എന്നത് വളരെ പ്രധാനമാണ്; പൂർണ്ണ അവിശ്വാസികൾ /അല്പനവിശ്വാസികള്‍ /പൂർണ്ണ വിശ്വാസികള്‍ എന്നിങ്ങനെ മനുഷ്യരെയും അവരുടെ ജീവിതങ്ങളെയും തരംതിരിച്ച് തന്നെ അറിയേണ്ടതുണ്ട് ;

സുക്കര്മായന്‍ തന്റെ പഠനത്തിനായി തിരഞ്ഞെടുത്ത ഡച്ച് /സ്വീഡന്‍ പൌരന്മാരില്‍ പലതരം വിദ്യാഭ്യാസയോഗ്യതയുള്ളവരും പലപ്രായക്കാരും ഉണ്ടായിരുന്നു ; മത പാതകളില്ലാതെ ജീവിത യാത്രചെയ്യുന്ന അവരുടെ ഹൃദയം തുറന്നുകാണുവാന്‍ അദ്ദേഹം ഉത്സുകനായി.അന്തസ്സായി ജീവിക്കുന്നതില്‍ , കുട്ടികളെ വളർത്തുന്നതിൽ പഠിക്കുന്നതില്‍ ജോലി നേടുന്നതില്‍ ജീവിതം നൽകുന്ന വെല്ലുവിളികളെ നേരിടുന്നതില്‍ ദൈവാനുഗ്രഹങ്ങള്‍ പ്രതീക്ഷിക്കാത്ത അനേകംപേരുടെ സമൂഹം അദ്ദേഹത്തില്‍ ആവേശമുണ്ടാക്കി; സങ്കല്പ്പിക്കാന്‍ കഴിയുന്ന ഒരു നല്ല സമൂഹം ! അതായിരുന്നു ഡെന്മാര്ക്ക് ‌; അതിന്റെ സാമൂഹികഘടന,ലിംഗസമത്വം, ആരോഗ്യം, ശുചിത്വം, ജീവിതത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആളുകളുടെ പ്രത്യാശകള്‍, കുറ്റകൃത്യങ്ങളുടെ അഭാവം, സാമൂഹികസുരക്ഷിതത്വം, അങ്ങനെ എത്രയോ തലങ്ങളില്‍ മുന്നിലാണവര്‍; അതിന്റെ സൌന്ദര്യം അത്രമാത്രം പ്രചോദനാതമകവുമാണ് ;

കണ്ടുമുട്ടിയവരോട്, ഫില്‍ അവരുടെ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് ചോദിച്ചു; മരണത്തെക്കുറിച്ചും മരണാനന്തരത്തെക്കുറിച്ചും ചോദിച്ചു ; അവരുടെ ഉത്തരങ്ങള്‍ അത്രമേല്‍ ലളിതവും അകൃത്രിമവുമായിരുന്നു; നമ്മെ അസൂയപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട് ജീവിക്കുമ്പോഴും ജീവിതത്തിന് പ്രത്യേകിച്ച് ഒരര്ത്ഥ്വുമില്ലെന്നു അവര്‍ ചിരിച്ചു കൊണ്ട് പറയും ; മരണമാകട്ടെ ജീവിതത്തിന്റെ സ്വാഭാവികമായ ഒരു ഭാഗവും!മരണാനന്തരമെന്നതോ അവര്ക്ക് നിരര്ത്ഥ കമായ ഒരു ചോദ്യം മാത്രം!മതം ദൈവം ജീവിതലക്‌ഷ്യം മരണാനന്തരം പാപം പുണ്യം നരകം സ്വര്ഗ്ഗം തുടങ്ങിയ പദങ്ങള്ക്ക് അവരുടെ ജീവിതത്തില്‍ അത്ര പ്രധാന്യമില്ല;

ഇത്തരം വാക്കുകള്‍ ആരും പറയാറോ ശ്രദ്ധിക്കാറോ ഇല്ല ; ഒരു ഡേ-കേയര്‍ സ്കൂളിലെ 24 കാരിയായ മെറ്റി എന്ന ടീച്ചറോട് സംസാരിക്കുമ്പോള്‍ സുക്കര്മാന്‍ ചോദിച്ചു , എന്ത് കൊണ്ടാണ് നിങ്ങള്‍ ഇത്രമാത്രം മത വിമുഖതയുള്ളവര്‍ ആയിരിക്കുന്നത്?  അവളുടെ ഉത്തരം വളരെ ലളിതമായിരുന്നു : “I don’t know, because…we just don’t care.” . ഇതായിരുന്നു താന്‍ കണ്ടുമുട്ടിയ ഭൂരിപക്ഷം ആളുകളുടെയും നിലപാട് ; മതവിഷയങ്ങളോടുള്ള അവരുടെ ഈ നിഷേധാത്മക അത്രമേല്‍ സ്വാഭാവികമായിരുന്നു; വിശ്വാസികളെയും അദ്ദേഹം കണ്ടുമുട്ടി അവരാകട്ടെ വിശ്വാസത്തെ കേവലസ്വകാര്യതയായി കൊണ്ട്നടക്കുന്നവരാണ് ; അവര്‍ വിശ്വാസികളാണ് എന്ന് അറിയുകപോലും സാധ്യമല്ല! രസകരമായ വിശേഷം രാജ്യത്തെ ബഹുഭൂരിപക്ഷം അവിശ്വാസികള്‍ നാഷണല്‍ ചര്ച്ചി ന്റെമ നടത്തിപ്പിന് പരാതികളില്ലാതെ നികുതി കൊടുക്കുന്നവരും തങ്ങളുടെ വിവാഹത്തിനും ശവമടക്കിനും പള്ളിയെ ഉപയോഗിക്കുന്നവരുമാണ് . പള്ളിയോടുള്ള ഈ ബന്ധം ഇന്ഷുറന്സ് പോളിസി പോലെ മാത്രമാണ് എന്നാണ് സുക്കര്മാസന്‍ ഇതിനെ ക്കുറിച്ച് പറയുന്നത്; പള്ളിയിലെ അംഗത്വത്തിനു ‘ദൈവിക’കാരണങ്ങള്‍ ഒന്നും തന്നെ അവർക്കില്ല !

സ്കാന്ഡിരനേവിയ മതേതരമായിരിക്കുന്നതിലേക്കുള്ള മൂന്നു വഴികളെക്കുറിച്ച് ഫില്‍ പറയുന്നു ,ഒന്ന്, മതത്തോടുള്ള വിമുഖതയും (reluctance) മിതഭാഷിത്വവും (reticence), രണ്ട് , ആരോഗ്യകരമായ നിഷ്പക്ഷത (benign indifference), മൂന്ന് ,പൂര്ണ്ണ്മായ വിസ്മരണത്വം (utter obliviousness); താന്‍ കണ്ടുമുട്ടിയ ആളുകള്‍ ഈ മൂന്നുവിഭാഗങ്ങളില്‍ പെട്ടവരാണ്. ആദ്യകൂട്ടര്‍ മതത്തെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കാന്‍ അത്രത്തോളം തയ്യാറാവാറില്ല; സംസാരിച്ചാല്‍ തന്നെ അത് നീണ്ടുപോകാറുമില്ല! ബഹുഭൂരിപക്ഷം വരുന്ന രണ്ടാമത്തെ നിഷ്പക്ഷഗ്രൂപ്പുകളാകട്ടെ , വ്യക്തിപരമായി മതാത്മകതയില്ലാത്തവരെങ്കിലും മതപുസ്തകങ്ങളിലെ കഥകളെക്കുറിച്ചൊക്കെ പോസിറ്റീവായി പറയുന്നതില്‍ അത്രബുദ്ധിമുട്ടുകളില്ലാത്തവരാണ് ; മൂന്നാമത്തെ ചെറിയ ഗ്രൂപ്പാകട്ടെ, ഇത്തരം കാര്യങ്ങള്‍ കേൾക്കാനും പറയാനും യാതൊരു താല്പതര്യവും കാണിക്കാത്തവരും തങ്ങള്‍ അതിനെക്കുറിച്ച് ഒരിക്കലും സംസാരിച്ചിട്ടില്ല എന്ന് തുറന്നു പറയുന്നവരുമാണ് .

ആളുകള്‍ മതങ്ങൾക്കായി ഹാർഡ് വയർ ചെയ്യപ്പെട്ടവരാണ് എന്ന അമേരിക്കന്‍ അക്കാഡമിക് നിരീക്ഷണങ്ങളെ നിരൂപാധികം നിഷേധിക്കുന്ന നിഗമനങ്ങളിലേക്കാണ് ഇത്തരം സംഭാഷണങ്ങള്‍ സുക്കർമാനെ കൊണ്ടെത്തിച്ചത് ; ജീവശാസ്ത്രപരമായ സ്വാഭാവികതയല്ല, മറിച്ച് സാംസ്കാരികം, സാമൂഹികം മനശാസ്ത്രപരം സാമ്പത്തികം താത്വികം രാഷ്ട്രീയം തുടങ്ങി പലതുമാവാം മതവിശ്വാസങ്ങളുടെ കാരണം എന്ന് അദ്ദേഹം അടിവരയിട്ട്‌ കുറിക്കുന്നു !

‘ദൈവരഹിതസമൂഹം’ എന്ന പുസ്തകം ഒരു എഴുത്തുകാരന്റെ ഭാവനയല്ല; ഒരു ഗവേഷകന്റെ സിദ്ധാന്തങ്ങളല്ല; ഒരു യുക്തിവാദിയുടെ സ്വപ്നങ്ങളുമല്ല; കണ്ണുകൾ കൊണ്ട് , ഹൃദയം കൊണ്ട് ഒരാള്‍ തൊട്ടറിഞ്ഞതിന്റെ പ്രതിബിംബമാണ് അതിലെ വാക്കുകള്‍ ; ഭൌതികയാഥാര്ത്ഥ്യ ങ്ങളാണ് അതിലെ ചിത്രങ്ങള്‍! ; ആ സമൂഹം നമ്മില്‍ അസൂയയുണർത്തും; മതവിശ്വാസങ്ങളാകുന്ന പാരമ്പര്യരോഗങ്ങളാല്‍ ദുര്ബാലമാക്കപ്പെട്ട നമ്മുടെ സ്വന്തം സമൂഹങ്ങളെക്കുറിച്ച് അസ്വസ്ഥമായ ഓർമ്മകൾ ഉണ്ടാക്കും; വെട്ടിനുറുക്കപ്പെട്ട പച്ചമാംസങ്ങൾക്കും കെട്ടിക്കിടക്കുന്ന ചോരക്കളങ്ങൾക്കുമരികിൽ അരയും തലയും മുറുക്കി വിശ്വാസങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി കൊല്ലാനും ചാവാനും നടക്കുന്ന ഇരുകാലികളെ എങ്ങനെ മാറ്റിയെടുക്കും എന്ന വിഷമവൃത്തത്തിലേക്ക് നാം വീണുരുകും! സ്കാൻഡനേവിയയിലേക്കുള്ള നമ്മുടെ ദൂരം അത്രമേല്‍ അപാരവും സങ്കീർണ്ണതവുമാണെന്നാവും നാം തിരിച്ചറിയുക !!